مدل سازی مکانیکی اثر برخورد مایل صفحات زمین ساختی عربستان و اوراسیا در محدوده گسل شمال تبریز

زمین ساخت کنونی ایران به طور عمده نتیجه برخورد میان صفحات عربستان و اوراسیا می باشد که نرخ کوتاه-شدگی میان قفقاز و کوه های زاگرس شمالی در حدود year/mm 2 ± 14 می باشد. شمال غرب ایران منطقه ای توام با تغییر شکل و لرزه خیزی بالا است که بین دو کمربند تراست قفقاز در شمال و کوههای زاگرس در جنوب قرار دارد. در این پایان نامه، ابتدا اثر پارامترهای هندسی و رئولوژیکی در میدان جابجایی سطحی یک گسل امتداد لغز بررسی می-شود، که بر اساس نتایج آنالیز حساسیت انجام شده ملاحظه می شود که بیشترین حساسیت و تغییر در جابجایی سطحی نسبت به پارامتر عمق قفل شدگی می باشد. سپس دو مدل به منظور مطالعه تغییرشکل شمال غرب ایران و برخورد صفحات عربستان و اوراسیا ایجاد می شود. رئولوژی لیتوسفر شامل یک پوسته بالایی کشسان با معیار تسلیم دراکر-پراگر و پوسته پایینی گرانروی، می باشد. مدل اول شامل گسل شمال تبریز و گسل تسوج می باشد و اندرکنش میان ویژگی های رئولوژیکی پوسته شمال غرب ایران و نرخ جابجایی گسل شمال تبریز بررسی می شود. به منظور مطالعه تأثیر گرانروی و اصطکاک در تغییرشکل شمال غرب ایران، اصطکاک از 02/0 تا 3/0 و گرانروی از pa s 1019 تا pa s 1023 تغییر داده شده اند. از مقایسه نتایج با مشاهدات انجام گرفته توسط جمور و همکاران (2011) و با استفاده از گرانروی pa s 1019 برای پوسته پایینی، اصطکاک 02/0 تطابق بهتری را با مشاهدات دارد که این نشان می دهد، گسل شمال تبریز یک گسل با اصطکاک پائین مانند گسل های سن آندریاس و شمال آناتولین می باشد. نتایج حاصل از میزان نرخ کرنش در شمال غرب ایران نشان می دهد که در قسمت های ابتدایی، میانی و انتهایی گسل شمال تبریز بیشترین میزان نرخ کرنش وجود دارد. با در نظر گرفتن اثر توپوگرافی، بردارهای سرعت تغییرات ناچیزی را نسبت به حالت بدون توپوگرافی دارند. رفتار امتداد لغز گسل شمال تبریز را می توان از تنش های اصلی مشاهده نمود. مدل دوم شامل گسل جوان اصلی، تراست اصلی زاگرس، گسل کازرون، گسل دهشیر، گسل کاشان و گسل شمال تبریز می باشد. سه ضریب اصطکاک (02/0، 1/0 و 3/0) آزمایش شده اند. ضریب اصطکاک 02/0 تطابق بهتری با مشاهدات را دارد و برای این حالت نتایج، نرخ کرنش بالایی در امتداد گسل ها (به خصوص در امتداد گسل شمال تبریز) و نرخ کرنش پائینی را در ایران مرکزی نشان می دهد و این نتیجه، فعال بودن گسل شمال تبریز را تایید می-نماید. رفتار امتداد لغز گسل شمال تبریز را نمی توان از تنش های اصلی مدل دوم نتیجه گرفت.